ΟΛΙΓΑΠΟΛΑΠΟΛΛΑΠΟΛΙΓΑ
...ένα e-περιοδικό ποικίλης ύλης, που έχει ως σκοπό να εντοπίζει ό,τι αξιόλογο, πρωτότυπο ή και παράξενο υπάρχει στο διαδίκτυο,
όπως και να εμπλουτίζεται διαρκώς με τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τους προβληματισμούς μας για την ζωή και τον κόσμο μας γενικότερα...

Παροιμιώδεις λαϊκές φράσεις_5

...σχετικές με ζώα, φυτά ή φαγητά:

"Αβγά σου καθαρίζουνε;"
Μια φορά το χρόνο οι Ρωμαίοι - για να τιμήσουν την Αφροδίτη και τον Διόνυσο - γιόρταζαν  με έναν πολύ τρελό και παράξενο τρόπο: στις 15 Μαΐου, έβγαινε ο λαός στις πλατείες και άρχιζε τον «αβγοπόλεμο» ...με αβγά μελάτα! Χιλιάδες αβγά ξοδεύονταν εκείνη την ημέρα για διασκέδαση κι ο κόσμος γελούσε ξέφρενα. Στη γιορτή αυτή δεν έπαιρναν μέρος μονάχα οι πολίτες, αλλά και ανώτεροι κρατικοί υπάλληλοι, ακόμα και αυτοκράτορες, π.χ. ήταν μια από τις μεγάλες αδυναμίες του Νέρωνα, που πετούσε αβγά στους αξιωματικούς του, χωρίς να είναι η μέρα της γιορτής των αυγών. Στην βυζαντινή εποχή, όμως, φαίνεται πως η γιορτή παρέμεινε για πολύ λίγο διάστημα, καθώς αναφέρεται συχνά σε κείμενα, αλλά μόνο με δύο τρία λόγια. Έτσι από το περίεργο αυτό έθιμο έμεινε η ερωτηματική φράση: «αβγά σου καθαρίζουνε;».
"Έφαγε χυλόπιτα"
Γύρω στα 1815 υπήρχε κάποιος κομπογιαννίτης, ο Παρθένης Νένιμος, ο οποίος ισχυριζόταν πως είχε βρει το φάρμακο για τους βαρύτατα ερωτευμένους! Επρόκειτο για ένα παρασκεύασμα από σιταρένιο χυλό ψημένο στο φούρνο. Όσοι λοιπόν αγαπούσαν χωρίς ανταπόκριση, θα έλυναν το πρόβλημά τους τρώγοντας αυτή τη θαυματουργή πίτα - και μάλιστα επί τρεις ημέρες, κάθε πρωί, τελείως νηστικοί...
"Σπουδαία τα λάχανα"
Σε κάποιο χωριό, πριν από το 1821, πέρασε ο απεσταλμένος του μπέη, για να εισπράξει τον φόρο της δεκάτης. Όλοι όμως οι χωρικοί τού απάντησαν πως δεν είχαν να πληρώσουν το φόρο, γιατί τα λάχανά τους έμειναν απούλητα. Τότε ο απεσταλμένος τούς είπε πως θα έστελνε ζώα και ανθρώπους, για να φορτώσει τα λάχανα και έτσι θα πατσίζανε με το χρέος τους... Έτσι και έγινε. Από τότε, όμως οι χωρικοί έλεγαν "σπουδαία τα λάχανα", για να πατσίσουν τα χρεωστούμενα.
"Τα ’κανε ρόιδο"
Σε πολλά μέρη της πατρίδας μας υπάρχει η συνήθεια, πριν μπει η νύφη στο σπίτι του γαμπρού, να χτυπάει πάνω στην πόρτα ένα ρόδι χαραγμένο σταυρωτά κι ύστερα να το ρίχνει στο πάτωμα, για να σκορπιστούν οι κόκκοι. Έτσι συμβολίζεται η είσοδος στο σπίτι τόσων καλών όσο και τα σπυριά του ροδιού. Στη Σίφνο, μάλιστα, συνηθίζουν τη φράση «θέλω να πατήσω το ρούδι», που θα πει για μια νέα «θα παντρευτώ». Φαντάζεστε, βέβαια, όταν η νύφη πατήσει το ρόδι στο πάτωμα, τι ανακατωσούρα γίνεται με τα σκορπισμένα σπυριά. Από δω λέγεται ότι προήλθε και η φράση «τα 'κανες ρόιδο», που σημαίνει πως κάποιος χειρίστηκε αδέξια κάποιο ζήτημα και τελικά δεν πέτυχε. 
"Τον έπιασαν στα πράσα"
Μόλις η Αθήνα έγινε πρωτεύουσα ττης Ελλάδας, κάποιος Θεόδωρος Καρράς έφτιαξε μια συμμορία κακοποιών που ρήμαζαν τα σπίτια και τα μαγαζιά και είχαν γίνει αληθινό φόβητρο των κατοίκων. Την εποχή εκείνη στην Κολοκυνθού των Αθηνών κατοικούσε ο παπά-Μελέτης, που αν και περασμένης ηλικίας, είχε καταπληκτική δύναμη, ώστε έκανε εντύπωση σε όλους. Το σπιτάκι του ήταν τριγυρισμένο με περιβόλι από πράσα. Μια νύχτα ο παπάς πετάχτηκε από τον ύπνο του, επειδή του φάνηκε πως είδε στο περιβόλι του κάποια σκιά, γράπωσε από τον σβέρκο - ποιον άλλον; - τον περίφημο Καρρά και τον παρέδωσε στην αστυνομία. Ο κακοποιός ομολόγησε γρήγορα τους συνεργάτες του, που πιάστηκαν στην συνέχεια κι αυτοί. Απ’ αυτό το γεγονός προέκυψε και η φράση αυτή, που σημαίνει την επ’ αυτοφόρω σύλληψη.
"Του μπήκαν ψύλλοι στ' αφτιά"
Στη βυζαντινή εποχή όταν έπιαναν κάποιον να κρυφακούει, του έριχναν ζεματιστό λάδι στα αφτιά και τον κούφαιναν. Για τους «ωτακουστές» ειδικά ο αυτοκράτορας Ιουλιανός αισθανόταν φοβερή απέχθεια και γι' αυτό έγραψε έναν νόμο γι' αυτούς, ζητώντας να τιμωρούνται με μαρτυρικό θάνατο. Μα όταν τον έστειλε στη Σύγκλητο, για να τον εγκρίνει, εκείνη τον απέρριψε, γιατί θεώρησε ότι το αμάρτημα του «ωτακουστή» δεν ήταν και τόσο μεγάλο, επειδή η περιέργεια είναι φυσική στον άνθρωπο. Έτσι βρήκαν την ευκαιρία να καταργήσουν και το καυτό λάδι και ζήτησαν να τους επιβάλλεται μικρότερη ποινή. Ο Ιουλιανός θύμωσε, μα παραδέχτηκε να αλλάξουν το σύστημα της τιμωρίας με κάτι άλλο που, ενώ στην αρχή φάνηκε αστείο, όταν μπήκε σε εφαρμογή, αποδείχθηκε πως ήταν αφάνταστα τρομερό. Έβαζαν δηλαδή στ' αφτιά του ωτακουστή... ψύλλους! Τα ενοχλητικά ζωύφια, έμπαιναν βαθιά στο λαβύρινθο του αφτιού κι άρχιζαν να χοροπηδούν, προσπαθώντας να βρουν την έξοδο. Φυσικά, ο δυστυχισμένος που δοκίμαζε αυτή την τιμωρία, έφτανε πολλές φορές να τρελαθεί...
"Φάτε μάτια ψάρια και κοιλιά περίδρομο"
Στην εποχή που κυβερνούσε τα Γιάννενα ο Αλή Πασάς υπήρχε φόρος ένα γρόσι στην κάθε οκά στα ψάρια και στα χέλια που θα ψαρεύονταν μέσα στη λίμνη. Εκείνος που δε θα πλήρωνε, θα έχανε τα ψάρια του, που του τα έπαιρναν οι φοροεισπράκτορες... Φτωχοί καθώς ήταν όλοι τους, προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να μην πληρώσουν το φόρο, αλλά οι άνθρωποι του Αλή τους παρακολουθούσαν και τους έπαιρναν ό,τι είχαν ψαρέψει. Ένας γερο-θυμόσοφος, όμως, ψαράς βλέποντας κάποτε το βιός του να καταστρέφεται και αντικρίζοντας τα ψάρια που φόρτωναν οι στρατιώτες του Αλή Πασά, είπε: «Φάτε μάτια ψάρια και κοιλιά περίδρομο», για να μείνει από τότε και να λέγεται, όταν θέλουμε να καταδείξουμε είτε την ακόρεστη πείνα, είτε τον ανεκπλήρωτο πόθο.

Δεν υπάρχουν σχόλια: